‘శ్రీరామరాజ్యం' - చిన్న లోపాలే పెద్ద శాపాలా?

(‘శ్రీరామరాజ్యం' సినిమా సమీక్ష - పార్ట్ 2. 'రామరాజ్యమంటే ఇదా...!?' పోస్టుకు ఇది తరువాయి భాగం)

నటనను మించిన డబ్బింగ్

‘శ్రీరామరాజ్యం'లో సీతగా నయనతార కనిపిస్తారు. ఆ పాత్రకు ఆమెను తీసుకున్నప్పటి నుంచి ఎన్నెన్ని చర్చలు జరిగాయో తెలిసిందే. కానీ, కురచ దుస్తుల్లో కమర్షియల్ చిత్రాల్లో కనిపించే నయన తారను కూడా సీత పాత్రకు తగ్గట్లుగా, ఒడుపుగా తీర్చిదిద్దడం విశేషమే. సినీ జీవితంలో నభూతో నభవిష్యతి అవకాశమిదని గ్రహించిన నయనతార సైతం దాన్ని సద్వినియోగం చేసుకోవడానికి శాయశక్తులా ప్రయత్నించారు. గొంతు ఎలాగూ డబ్బింగే కాబట్టి, తాను చేయగలిగిందల్లా ఆంగికాభినయం ద్వారా తాను చేయగలిగినదంతా చేశారు. ఆ మేరకు ఆమెకు మార్కులు వేయాల్సిందే. కానీ, ఆమె పాత్రలోని మానసిక సంఘర్షణను వెల్లడించేలా తెరపై పండే సీన్లు స్క్రిప్టులోనూ పెద్దగా లేవు. ఉన్న ఒకటీ అరా సీన్లలో ఆమెకున్న పరిమితులూ తెలిసిపోతుంటాయి.

నయనతారకు ప్రముఖ గాయని, డబ్బింగ్ కళాకారిణి సునీత గాత్రదానం చేశారు. సునీత మరీ అతిగా ప్రయత్నించడం వల్లనో ఏమో, అసలు అభినయం కన్నా కొసరు స్వరానిదే పైచేయి అయింది. రాఘవేంద్రరావు దర్శకత్వంలోని 'శ్రీరామదాసు' (2006) చిత్రంలో రామదాసు భార్య కమల పాత్రధారిణి స్నేహకు డబ్బింగ్ చెప్పినప్పుడు సరిగ్గా అతికినట్లున్న సునీత గళం ఈ చిత్రంలో మాత్రం ఇడ్లీ కన్నా చట్నీ ఎక్కువైన ఫీలింగ్ కలిగించింది.

అక్కినేని పాత్రలో వాల్మీకి

చాలా ఏళ్ళ తరువాత అక్కినేని నాగేశ్వరరావు తెరపై కనిపించారు. అదీ పౌరాణిక పాత్రలో - వాల్మీకిగా. ఎనిమిది పదుల పై చిలుకు వయసొచ్చిన ఏయన్నార్ రెండు గాత్రాలూ (అటు శరీరమూ, ఇటు గొంతు) అదుపు తప్పినా, తన అనుభవంతో ఈ పాత్రను నడిపేశారు. మొదట కాసేపు ఆ గెటప్, ఆ వాచికం ప్రేక్షకుడికి కొత్తగా అనిపించినా, కాసేపయ్యే సరికి అంతా అలవాటై, సర్దుకుంటుంది. ''స్వీయ లోపంబులెరుగుట పెద్ద విద్య'' అని చెప్పే అక్కినేనికి స్వతహాగా తనకు కుడి కన్ను కన్నా ఎడమ కన్ను చిన్నదని తెలుసు. ఆ లోపం తెర పై తెలియకుండా ఉండడం కోసం, ఆ కనుబొమ పైకెత్తి, ఆ కంటిని విప్పార్చి చూస్తూ నటిస్తూ ఉంటాననీ ఆయనే ఈ సమీక్షకుడితో ఒక సందర్భంలో వివరంగా చెప్పారు. కానీ, 'శ్రీరామరాజ్యం'లో మాత్రం చిన్నదైన ఆ ఎడమ కన్ను ఇదేమీ తెలియని సామాన్యులకు కూడా తెలిసిపోతూ ఉంటుంది.

వాల్మీకి పాత్రకు సీత తారసిల్లే మొదటి సన్నివేశంలోనేమో, ఆమెను లోకమాతగా, సాక్షాత్తూ దేవతగా భావిస్తున్నట్లు చూపారు. డైలాగులు చెప్పించారు. కానీ, ఆ తరువాత మాత్రం సీతాదేవే ఆయనకు భక్తురాలన్నట్లుగా, వాల్మీకిని కేవల వాత్సల్య మూర్తిగా కాక, ఆపద్బాంధవుడైన మహాత్ముడిలా హావభావాల్లో, మాటల్లో చూపెట్టారు. ప్రేక్షకులు స్పష్టంగా ఇదీ అంటూ వ్యక్తం చేయలేకపోయినా, మింగుడుపడని ఈ మార్పు రసస్ఫూర్తికి భంగమే.

వయసుతో పాటూ తగ్గిన కండర పటుత్వానికి ఎవరినీ తప్పు పట్టలేం. పెరిగిన ఛాతీ భాగం కనిపించకూడదని, ఒళ్ళంతా కప్పుకొన్న వాల్మీకిగా కనిపించడాన్ని అర్థం చేసుకోగలం. కానీ ఎటొచ్చీ, చిత్తూరు నాగయ్య లాంటి వారు శాంత రసపోషణతో మెప్పించిన వాల్మీకి పాత్రలో ఈ తరహాలో అక్కినేనిని తెరపై చూశాక ఓ మిత్రుడు అన్నట్లు - ''వాల్మీకి పాత్రలో నాగేశ్వరరావు నటించినట్లు లేదు. నాగేశ్వరరావు పాత్రనే వాల్మీకి ధరించినట్లుంది.''

పిల్లలు కాదు, పిడుగులు

ఈ సినిమాలో లవకుశులుగా నటించిన చిన్నారులు (లవుడిగా మాస్టర్ దాసరి గౌరవ్, కుశుడిగా తెరంగేట్రం చేసిన మాస్టర్ ఎస్. ధనుష్ కుమార్) ఇద్దరూ కెమేరా ముందు బెరుకు, బిడియం, కృతకత్వం లేకుండా సహజంగా నటించడం విశేషం. ముఖ్యంగా బూరెబుగ్గలతో లవుడిగా నటించిన అబ్బాయి అయితే, మరీ ముద్దొస్తాడు. ఇక, కోయజాతి పిల్లాడైన బాలరాజు వేషంలో వచ్చే బాల హనుమంతుడిగా మాస్టర్ (పొనుగుపాటి) పవన్ శ్రీరామ్ చాలా హుషారుగా నటించాడు, నర్తించాడు. సొంత డబ్బింగ్ తో డైలాగులూ బాగా చెప్పాడు. ఇక, లవకుశులిద్దరికీ డబ్బింగ్ చెప్పిన అమ్మాయిలు కూడా చక్కగా డైలాగులు పలికారు. ఈ పసికూనల నుంచి ఆ మేరకు కావలసిన ఎఫెక్ట్ రప్పించడంలో దర్శకుడు చేసిన కృషినీ, పడ్డ శ్రమనూ అభినందించాలి.

అయితే, ఎటొచ్చీ హనుమంతుడే ఆ వేషంలో ఉన్న సంగతి చిత్రకథానుసారం సినిమాలో వాల్మీకి మహర్షికీ, హాలులో సినిమా చూస్తున్న మన లాంటి ప్రేక్షకులకీ మాత్రమే తెలుసు. కథలోని మిగిలిన పాత్రలెవరికీ తెలియదు. సీతాదేవి గర్భవతిగా ఉన్నప్పుడు ఆ పాత్ర ఆశ్రమంలో ప్రవేశిస్తుంది. ఆ తరువాత లవకుశులు పుడతారు. పెరిగి పెద్దవుతారు. వారిని తానే స్వయంగా ఆడించి, పెంచి పెద్ద కూడా చేస్తాడు. ఇలా ఎన్నో ఏళ్ళు గడిచిపోయినా సరే ఈ బాలరాజు పాత్ర అదే వయసుతో, అలాగే ఉంటాడు. మరి, వాల్మీకికి విషయం తెలుసు కాబట్టి అనుమానం రాలేదంటే సరే. ఆశ్రమంలోని సీతతో సహా, ఋషులు, ఋషిపత్నులు తదితర జనాభాకూ అనుమానం రాదా? హాలులోనూ, హాలు బయటకు వచ్చాక మిత్రుల దగ్గరా వ్యక్తమైన ఈ బేతాళ ప్రశ్నకు నా దగ్గరైతే సమాధానం లేదు.

సద్వినియోగం కాని సువర్ణావకాశాలు

గమ్మత్తేమిటంటే, ఇది సినీ జీవితంలో తమకు దక్కిన అపూర్వ అవకాశమని చెప్పిన వారెవరూ అందుకు తగ్గ కృషి చేసినట్లు కనిపించలేదు. లక్ష్మణుడి పాత్రను హీరో శ్రీకాంత్ ధరించారు. నూటికి పైగా చిత్రాల అనుభవం ఉన్న శ్రీకాంత్ ను ఈ పాత్రలో చూస్తుంటే, ఆయన తన శంకర్ దాదా ఎం.బి.బి.ఎస్, ఆపరేషన్ దుర్యోధన తరహా చిత్రాల ప్రభావంలోనే ఉన్నారనిపిస్తుంది. చివరకు చిరాకెత్తిన ఓ ప్రేక్షకుడు సీతను అడవికి తీసుకువెళ్ళే సన్నివేశంలో ఆయనను చూసి, ద్రౌపదిని కురుసభకు తీసుకువెళుతున్న దుశ్శాసనుడిలా ఉన్నాడని బాహాటంగానే కామెంట్ చేశాడు. ఇక, చివర యుద్ధ సన్నివేశంలో ఆయన ధరించిన గులాబీ రంగు చెమ్కీ దుస్తులు చూసినప్పుడు బ్యాండు మేళగాళ్ళు గుర్తుకొస్తే అది మీ తప్పేమీ కాదు. (నాలుగంటే 4 సీన్లలో వచ్చేఈ మాత్రం పాత్రకు అతనికి 70 లకారాల పైనే ఇచ్చారని కృష్ణానగర్ కబురు).

హనుమంతుడిగా విందూ దారాసింగ్ దర్శక రచయితలు బాపు - రమణలకు 'ఈ' టి.వి. 'శ్రీభాగవతం' సీరియల్ రోజుల నుంచి అలవాటైనవాడే. కానీ, అర్జా జనార్దనరావు లాంటి నిండైన విగ్రహాన్ని ఆంజనేయుడిగా చూశాక, అందరూ అనాకారులుగానే కనిపిస్తారు. పైగా, హనుమంతుణ్ణి మరీ క్లోజప్ లో చూపే ఓ సన్నివేశంలో నోరు కదలదు, పెద్ద డైలాగు మాత్రం వచ్చేస్తుంటుంది. విందూ దారాసింగ్ సైతం తనకున్న కొద్దిపాటి విగ్రహ పుష్టినీ కోల్పోతున్న లక్షణాలు జారిపోతున్న కైదండల సాక్షిగా సినిమాలో కనిపించేస్తుంటాయి.

నప్పని నటులతో తప్పని తిప్పలు

ఇక ఈ సినిమాలో వశిష్ఠుడిగా సీనియర్ నటుడు బాలయ్య, కౌసల్యగా కె.ఆర్. విజయ కనిపిస్తారు. శరీర పుష్టే కాదు, వాచికమూ పూర్తిగా పోయిన బాలయ్య పట్టి పట్టి డైలాగులు చెబుతుంటే, వినలేకపోతాం. ఇక, దేవతల పాత్రల్లో ఒకప్పుడు నిండుగా అలరించిన కె.ఆర్. విజయను మీద పడిన వయసులో, ముడతలు పడిన ముఖంలో చూడనూ లేము. నోరు విప్పితే విననూ లేము. కౌసల్యగా ఆమెను ఎందుకు పెట్టారో అర్థం కాదు. సుమిత్రగా వేసిన సనతోనే ఆ పాత్ర బదులు కౌసల్య పాత్ర వేయించినా బాగుండేది. సీతను అడవి పాలు చేసిన రాముణ్ణి, కాస్తంత విషాదభరితమైన డైలాగులతో, నిలదీసే తల్లి కౌసల్య పాత్ర ఆ ఒక్క సీనుకైనా, ఎంతో కీలకమని గుర్తించి ఉండాల్సింది.

అలాగే, లవకుశులు అయోధ్యలోని రాజమందిరంలో రామకథా గానం చేస్తున్నప్పుడు ఆవేదన ఆపుకోలేక గానం ఇక చాలు ఆపేయమని అంటుంది కౌసల్యా మాత. కానీ, తీరా అప్పుడే అది వింటూ రాముడు రాగానే, కొడుకును చూసి, భయపడిన రీతిలో కౌసల్య చటుక్కున సర్దుకుంటుంది. వచ్చిన రాముడు కథాగానాన్ని కొనసాగించమన్నట్లు సైగ చేస్తాడు. అది అధికార దర్పంలానూ అనిపిస్తుంది. పాత్రధారుల ఈ పొరపాటు రియాక్షన్ లను ఎడిటింగ్ లో చూసైనా, దిద్దుబాటు చేసుకోవాల్సింది.

తెరపై లోటుపాట్లు

జనక మహారాజుగా మురళీమోహన్, ఆయన భార్యగా సుధ (కెమేరా కనిపిస్తే, అంతగా నవ్వడమెందుకో అర్థం కాదు), విశ్వామిత్రుడిగా (ఎబ్బెట్టు గడ్డంతో) సుబ్బరాయశర్మలను చూడవచ్చు. చాకలి తిప్పడుగా బ్రహ్మానందం, అతని భార్యగా టి.వి. యాంకర్ ఝాన్సీ రెండే రెండు సన్నివేశాల్లో కనిపిస్తారు. చాకలి తిప్పడు కుటుంబ వ్యవహారం మీద ఎంతో తీసినా, చివరకు ఎడిటింగ్ లో నిర్దాక్షిణ్యంగా కోసేసి, సినిమాలో ఇంతే ఉంచారేమోనని అనుమానం వస్తుంది. తిప్పడు తన భార్యను అనుమానించే సన్నివేశం కూడా ఎలాంటి భావోద్వేగాలూ కలిగించకుండా, నాటకీయత ఏమీ లేకుండా ఠక్కున వచ్చి, ఠక్కున అయిపోతుంది. పైగా, ఆ సన్నివేశంలో ఫ్రేము నిండా జనం కనిపిస్తూ, ఎవరి యాక్షన్ కు ఎవరి రియాక్షనూ కట్ చేసి చూపించకుండా, అంతా నాటకంలో నడిపించేశారు.

ఇక, భూదేవి పాత్రలో రోజా కనిపించేది రెండు సీన్లే అయినా, భూదేవి వచ్చే దృశ్యం, సీతను తీసుకొని భూగర్భంలోకి వెళ్ళే దృశ్యం చిత్రీకరణ బాగున్నాయి. అయితే, గర్భవతిగా ఉన్న సీతాదేవిని, భూదేవి ఓదార్చే సన్నివేశంలో భూదేవి పాత్రలో రోజాను చూస్తుంటే, గర్భవతిగా ఉన్నది సీతా, లేక భూదేవా అని అనుమానం కలిగితే ఆశ్చర్యం లేదు.

సినిమాలో శ్రీరాముడి అక్క పాత్రలో శివపార్వతి నటించారు. ఆమె భర్త ఋష్యశృంగ మహర్షిగా 'మర్యాద రామన్న' చిత్ర ఫేమ్ నాగినీడు కనిపించారు. పేరులోనే ఉన్నట్లుగా పురాణాల ప్రకారం ఆ పాత్రకు నెత్తిన కొమ్ము ఉండాలి. కానీ, ఒక్క డైలాగైనా లేని ఆ పాత్ర కనిపించేదే రెండు సీన్లు. అందులో మొదటి సీన్ లో పాత్రధారికి మేకప్ లో నెత్తిన కొమ్ము పెట్టడం మరిచిపోయినట్లున్నారు. తరువాత యాగం సీన్ లో మాత్రం అతని నెత్తిన కొమ్ము ప్రత్యక్షమవుతుంది. ఈ సినీ ఋష్యశృంగుడు డైలాగు లేకపోతే పోయె, పాత్రోచితంగా తిన్నగానైనా ఉండకపోగా, తాపీగా కాళ్ళూపుకుంటూ ఆసనంలో చేరగిలపడి కూర్చోవడంతో దృశ్యం రసాభాస. చెప్పుకోవడానికి ఇవి చిన్న లోపాలుగానే అనిపించినా, ప్రేక్షకుడి సినీ సంలీన సందర్శనానుభవంపై పెను ప్రభావాన్ని చూపుతాయన్నది నిష్ఠుర సత్యం.

(‘శ్రీరామరాజ్యం' సినిమా సమీక్షలో చివరిదైన 3వ భాగం కాసేపట్లో...)